در بخش معرفی مصالح نوین ساختمانی به عایق ها اشاره کردیم که در اینجا به توضیح عایق بندی ساختمان میپردازیم.
عایقبندی ساختمان به طور کلی به هر چیزی اطلاق میشود که برای عایق به هر منظوری استفاده شود. در حالی که بیشتر عایقها در ساختمان به منظور حرارتی است، این عبارت به عایق صوتی و عایق آتش و عایق ضربه مثلاً در مورد لرزشهایی که در کاربردهای صنعتی وجود دارد هم اطلاق میشود. معمولاً یک ماده عایق انتخاب میشود که بتواند چند مورد از کارکردهای فوق را به طور همزمان فراهم کند.
عایق حرارتی در ساختمانها عامل مهمی برای رسیدن به آسایش حرارتی برای ساکنان ساختمان است. عایق حرارتی از خروج گرما از ساختمان و ورود آن به ساختمان جلوگیری میکند و تقاضای انرژی را برای سیستمهای سرمایشی و گرمایشی کاهش میدهد. این موضوع لزوماً به مباحث تهویه نمیپردازد و ممکن است بر سطح عایق صوتی تأثیر داشته باشد یا نداشته باشد. با یک دید سطحی میتوان گفت عایق فقط به موادی اطلاق میشود که برای کاهش سرعت تلفات گرما از آنها استفاده میشود مثل سلولز، پشم شیشه، پشم سنگ، پلیاستایرن، پلییورتان، ورمیکولیت، فیبر چوب، فیبر گیاهی گیاه کتان، گیاه شاهدانه، پنبه، چوب پنبه،کتان پنبهای بازیافت شده، کاه، فیبر حیوانی (پشم گوسفند)، سیمان، خاک زمین، عایقهای بازتابی (که به سد تابشی هم مشهور است) ولی به طور کلی به مجموعهای از طرحها و روشهایی گفته میشود که در مورد مواد مرتبط با حالتهای اصلی انتقال گرما رسانایی، تابش، همرفت بحث میکنند بسیاری از موادی که به آن اشاره شد، رسانایی یا همرفت را با استفاده از حبس مقدار زیادی هوا (یا گازهای دیگر) در درون خود انجام میدهند و این هواست که در آنها نقش عایق را به عهده دارد، نه این که خود ماده، عایق خوبی باشد
کارایی عایقبندی بازتابی (سد تابشی) معمولاً با استفاده از اندازهگیری شدت بازتاب (شدت نشر) سطح ماده - در شرایطی که بین آن سطح و منبع گرما، هوا وجود دارد - ارزیابی میشود.
کارایی عایقبندی در حالت کلی معمولاً با استفاده از کمیتی به نام R-value (en) اندازهگیری میشود که دو واحد اندازهگیری دارد که یکی از نوع متریک است (در سیستم اندازهگیری SI استفاده میشود) و دیگری در ایالات متحده کاربرد دارد و اولی 0?176 برابر دومی است. مثلاً این مقدار برای اتاقهای پشت بام حداقل R-38 است (برای ایالات متحده. این مقدار در سیستم متریک برابر با R-6.7 است). با این حال، R-value کیفیت ساخت یا عوامل محیطی محلی را برای هر ساختمان در نظر نمیگیرد. مسائل مرتبط با کیفیت ساخت، شامل سد بخار و درزگیری هوایی (مسدود کردن درزهای هوا) میشود. به علاوه، ویژگیها و تراکم مواد عایق نیز بسیار مهم است.
طرحریزی
این که یک ساختمان نیاز به چه مقدار عایق دارد، بستگی دارد به طراحی ساختمان، شرایط آب و هوایی، هزینههای انرژی و سلیقههای شخصی. آب و هواهای منطقهای باعث ایجاد شرایط مختلفی در نیاز به عایق میشود. ضوابط ساخت و ساز ساختمان فقط حداقلهایی را در این مورد در نظر گرفته است. معمولاً عایقهایی بیش از آنچه در این ضوابط توصیه شده است نیاز است.
استراتژی عایقبندی ساختمان نیاز به ملاحظات دقیقی در مورد حالت انتقال انرژی و همچنین جهت حرکت و تراکم آن دارد. این پارامترها ممکن است در طول روز تغییر کنند و همچنین از فصلی به فصل دیگر متغیر باشد. بسیار مهم است که در یک طراحی مناسب، ترکیب درستی از مواد و روشهای مناسب ساخت ساختمان انتخاب شود تا مطابق با اقتضائات و شرایط خاصی باشد.
برای این که بدانید نیاز به عایقبندی دارید یا نه، نیاز است ابتدا بدانید که چه مقدار عایقبندی در خانه? خود دارید و در کجا. یک حسابرس انرژی خانه که در کارش ماهر است، میداند که باید چک کردن عایقبندی را نیز به عنوان قسمتی از حسابرسی انرژی کل خانه انجام داد.
آب و هوا
آب و هوای سرد
در آب و هوای سرد، هدف اصلی این است که از خروج گرما از ساختمان جلوگیری شود. اجزای پوشش ساختمان مثل پنجره، درب، بام، سدهای نفوذ هوا از جمله قسمتهای مهمی هستند که گرما از طریق آنها میتواند اتلاف شود اگر ساختمان به خوبی عایقبندی شده باشد، پنجرهها منبع مهمی برای اتلاف گرما به حساب میآیند. مقاومت در برابر اتلاف گرما به روش رسانایی برای شیشهگذاری استاندارد. برخی از پنجرههای عایق را نیز میتوان دو لایه کرد تا مقدار R-value سه برابر شود.
آب و هوای گرم
در شرایط آب و هوایی گرم، بزرگترین منبع انرژی گرمایی، تابش خورشید است. این گرما میتواند مستقیماً به ساختمان وارد شود، یا این که لایههای خارجی ساختمان را گرم تر از محیط پیرامونی کند و سپس دمای این لایه باعث گرم شدن ساختمان شود. ضریب بهره? گرمای خورشیدی(کمیتی برای اندازهگیری انتقال تابش خورشید) برای شیشهگذاری تک لایه? استاندارد، بین 78? تا 85? است. بهره گرمای خورشیدی را میتوان با استفاده از ایجاد سایه، بامهایی که رنگ روشن دارند، رنگهای طیفگزین (بازتاب دهنده? گرما) و پوششها و انواع مختلف عایق برای قسمتهای دیگر پوشش ساختمان کاهش داد. پنجره عایق میتواند SHGC را به حدود 10? کاهش دهد. سدهای تابشی برای اتاقهای پشت بام برای آب و هوای گرم بسیار مناسب است. در این مورد، آنها برای آب و هوای گرم بسیار کارامدتر ازآب و هوای سرد هستند. برای جریان گرما به سمت پایین، همرفت ضعیف است و بیشتر انتقال حرارت توسط تابش در هوا صورت میگیرد. سدهای تابشی باید دارای مقدار زیادی فاصله هوایی باشند تا کارامد باشند.
اگر در آب و هوای گرم و مرطوب، تهویهکنندههای خنککننده به کار روند، در این صورت درزگیری پوشش ساختمان اهمیت ویژهای مییابد. رطوبتزدایی هوای مرطوبی که به داخل ساختمان نفوذ کرده است باعث میشود انرژی زیادی اتلاف شود. از طرف دیگر، برخی طراحیهای ساختمانی، به جای این که مبتنی بر تهویه? هوای خنککننده باشند، مبتنی بر یک تهویه? دوطرفه هستند تا بتوانند به وسیله? وزش باد، فضا را به روش همرفتی، خنک کنند.
مواد
بنگرید به عایق حرارتی. این مبحث مرتبط با عایق حرارتی و عایق کلی (ترکیبی از عایق همرفتی و عایق رسانایی) است.
اساساً دو نوع عایقبندی برای ساختمان مطرح است: عایقبندی کلی و عایقبندی بازتابی. بیشتر ساختمانها از هر دو روش به صورت توأم استفاده میکنند تا بهرین سیستم عایقبندی را فراهم کنند. این دو نوع عایقبندی باهم مطابقت کامل دارد تا بیشترین مقاومت ممکن را در مقابل انواع روشهای انتقال گرما (رسانایی، تابش، همرفت) ایجاد کند.
عایقهای رسانایی و همرفتی عایقهای کلی باعث جلوگیری از انتقال گرما به روش رسانایی میشوند و انتقال گرما به روش جریان هوا در همرفت را نیز چه انتقال هوا به درون ساختمان و چه به بیرون آن قطع میکنند. هرچه یک ماده متراکم تر باشد، گرما را بهتر منتقل میکند. از آنجا که هوا تراکم کمی دارد (چگالی کمی دارد)، در نتیجه رسانای ضعیفی است و میتواند یک عایق خوب باشد. عایقهایی که برای مقاومت در برابر انتقال گرما به کار میروند از هوا در بین فیبر استفاده میکنند که در داخل فوم یا حبابهای پلاستیکی و حفرههای ساختمانی مثل حفرههای اتاقهای پشت بام قرار دارد. این مسئله مزیت بزرگی در ساختمانهایی که از گرمایش و سرمایش فعال استفاده میکنند به شمار میرود ولی در ساختمانی که از سیستم سرمایشی غیرفعال استفاده میکند، یک عیب به حساب میآید و نیاز است تمهیدات لازم برای سرمایش به وسیله? تهویه یا تابش اندیشیده شود.
سدهای گرمایی تابشی
سدهای تابشی در کنار حجمی از هوا به کار گرفته میشوند تا انتقال گرما به روش تابش را در هوا کاهش دهند. عایقبندی تابشی یا بازتابی، گرما را بازتاب میکند و اجازه? عبور گرما را نمیدهد. سدهای تابشی معمولاً در کاربردهای مرتبط با کاهش شارش هوا به سمت پایین استفاده میشوند چون شارش هوا به سمت بالا معمولاً توسط همرفت انجام میشود. این بدین معنی است که برای اتاقهای پشت بام، سقفها و بامها، آنها بیشترین انعکاس را در هوای گرم دارند. آنها همچنین در کاهش تلفات گرمایی در آب و هوای سرد نیز نقش دارند. به هر حال عایقبندی بهتری را میتوان از طریق افزودن عایق کلی بدست آورد برخی سدهای تابشی، طیفگزین هستند و فقط از تابش طول موجهای مربوط به مادون قرمز جلوگیری میکنند. مثلاً پنجرههای دارای قابلیت نشر کم (en)، نور و طول موجهای کوتاه مربوط به مادون قرمز را به داخل ساختمان انتقال میدهند ولی طول موجهای بزرگتر مادون قرمز را که توسط لوازم داخل خانه تولید شده است بازتاب میکنند. به طور مشابه، برخی رنگهای بازتابدهنده? گرما میتوانند انرژی بیشتری نسبت به نور مرئی منعکس کنند یا برعکس.
مقادیر قابلیت نشر گرمایی میتواند کارایی سدهای تابشی را نشان دهد. برخی سازندگان، یک R-value ی معادل را برای این کالاها ذکر میکنند اما تفسیر این مقادیر معادل بسیار مشکل و حتی سردرگم کننده است چون تست R-value تلفات گرمایی کلی را در شرایط آزمایشگاهی اندازه میگیرد و نوع تلفات گرمایی که در نتیجه? نهایی تأثیر دارد تعیین نمیشود
عایقبندی بومدوست
عایقبندی بومدوست عبارتی است که برای کالاهای عایقبندی استفاده میشود که تأثیرات منفی آنها بر محیط زیست بسیار کم است. یک روش مورد قبول برای تعیین این که کالاهای عایقبندی (بلکه هر کالا یا خدمت دیگری) بومدوست هست یا نیست، ارزیابی چرخه دوام (en) آن است. برخی مطالعات، تأثیر مواد عایق را (در کاربردی که دارند) بر روی محیط زیست مقایسه کردند. این مقایسه نشان میدهد که اولین فاکتور مهم در این مورد، ارزش عایقبندی آن کالاست که دارای شرایط فنی برای آن کاربرد خاص است. فقط در مرحله? دوم است که اختلاف بین این مواد، معنیدار میشود. گزارشی که دولت بلژیک دستور تهیه? آن را به VITO داده است مثالی مهم از این مطالعه است. یک روش ارزشمند برای ارائه? گرافیکی این نتایج، استفاده از دیاگرام عنکبوت است.
برای دیدن تصاویر بیشتر اینجا را کلیک کنید.
عایق کاری نقش بسیار مهمی در جلوگیری از اتلاف انرژی حرارتی و بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان در فصل زمستان و خنک نگه داشتن آن در فصل تابستان دارد . به کمک عایق کاری می توان یک خانه را در زمستان 5 درجه گرمتر و در تابستان 10 درجه خنک تر نگه داشت .
انواع روش های عایق کاری :
روش اول :عایق هایی که حرارت را باز می تابند .پشت این عایق ها باید حدود 20 میلی متر فاصله هوایی تعبیه شود .
روش دوم :عایق هایی که در ساختار آنها حبابهای هوا وجود دارد و باعث کاهش هدایت حرارت می شوند.
دو تصویر زیر نمونه ای از دو روش متداول عایقکاری می باشند.
عایقکاری از مهمترین عوامل و موارد کاربردی در بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان ها و ... است.
از مهمترین مرحله های عایقکاری سازه ها میتوان به انتخاب نوع عایق اشاره کرد که این انتخاب باید با توجه به موارد زیر انجام گیرد:
فاکتور مهم در انتخاب عایق ها ، میزان مقاومت حرارتی آن هاست .هر قدر میزان مقاومت حرارتی بالاتر باشد ، عایق حرارت را کمتر از خود عبور می دهد و صرفه جویی که به همراه دارد افزایش می یابد ، پس درانتخاب عایق ها جهت عایقکاری به جای ضخامت عایق ها ،باید مقاومت حراتی آن ها با هم مقایسه شوند.
عایق های گوناگون با مقاومتهای حرارتی برابر ، از نظر میزان صرفه جویی در انرژی همانند هستند و تنها اختلاف آنها در قیمت و محل کاربرد است .
این موضوع که چه عایقی را انتخاب کنیم بستگی به سازه و یا مکانی دارد که میخواهیم عایقکاری کنیم. معمولا در صنعت جاهایی که در زیر اشاره کرده ایم عایقکاری میشوند:
- سقفها : با عایق کاری سقف مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان 35% تا 45% کاهش می یابد .
- دیوار های خارجی : مصرف انرژی برای گرمایش و سرمایش ساختمان را حدود 15% کاهش می دهد.
- کف : مصرف انرژی در زمستان را 5% کاهش می دهد .
- لوله های آبگرم : برای عایق کاری لوله های آبگرم می توان از عایق های پتویی یا عایقهایی که به طور ویژه برای لوله ها ساخته شده و به راحتی قابل نصب هستند استفاده کرد .
سقف و کف ساختمان های موجود را می توان به راحتی عایق نمود .
عایق استخر
در ساخت استخرهائی که پائین تر از سطح زمین قرار گرفته اند به سبب هجوم آبهای زیر سطحی احتمال نفوذ آب از بیرون دیواره و کف استخر به داخل وجود دارد . پدیده فشار منفی که در اصل نفوذ آب خارج از استخر به داخل استخر میباشد با مشکلاتی همچون اسفنجی ساختن بافت متراکم سیمان و پوسته شدن لایه نرمه کشی و نشست استخر همراه می باشد که در مرحله اول سیستم عایق بندی استخر را مختل می سازد . همچنین در صورتی که حتی از بهترین رنگ استخربعنوان لایه دکوراتیو استخر استفاده شود با توجه به وجود فشار منفی باعث تبله شدن رنگ و پوسته شدن ان میگردد . نحوه عایقبندی استخرروی بدنه خارجی آن در اولین مراحل ساخت استخر باید پیش بینی شده باشد . بدین ترتیب که پس از گود برداری اولیه استخر و بتن ریزی یا بلوک گزاری دیواره ها حتما باید مواد عایق کاری روی آن اجرا شود تا بعدا از نفوذ آب هائی که حاصل از تجمع آب باران و برف و آب های زیر زمینی است جلوگیری گردد . بعدا مشاهده شده است که پس از پوسته شدن رنگ استخراذعان میشود منطقه واقع شدن ساخت استخر تا عمق بسیار زیاد زمین خشک است و هیچ آب و رطوبتی مشاهده نمیشود . این باور اشتباه و غیر قابل استناد میباشد چرا که آب و رطوبت همیشه داخل زمین وجود داشته و تبخیر حاصل از آن به چشم دیده نمیشود . این بخار حاصل از آب زمین باعث پوسته شدن رنگ استخر می شود . باید توجه داشت به علت عدم تراکم در داخل استخر و تراکم بالای خاک بیرون از استخر میل به خروج از سریع ترین راه ( بدنه و کف استخر ) برای خروج بخارات آب کاملا محرز است . استفاده از ایزوگام و قیرگونی در عایق کاری لایه بیرونی استخر بدلیل وجود اورلپ و سوراخهای ریز قیرگونی توصیه نمیشود . همچنین باید توجه داشت وزن استخر پر از آب امکان تنش سازه ای را برای پاره کردن اورلپ ایزوگام و قیرگونی فراهم میسازد که منجر به مختل شدن سیستم عایق بندی استخرمیگردد
.
این روش فقط مناسب آب بندی استخرهائی است که در مراحل ساخت استخر کف و بدنه آنها توسط سیمان نرمه یا سیمان لیسه ای اجرا شده باشد . در این روش عایق کاری استخرمیتوان از رزین آکریلیک جهت عایق بندی بدنه و کف استخر استفاده نمود
.
بدین ترتیب که روی سطح سالم و تمیز و خشک رزین آکریلیک را یک دست اجرا نموده و پس از زمان خشک شدن نهائی ( حدود 3 ساعت ) بقیه رزین آکریلیک را در رنگ استخریپایه اکریلیک مخلوط نموده و میکس نمائید . این محلول رنگی را طی 3 دست به فاصله 3 ساعت روی پرایمر اجرا نموده و استخر را پس از دو روز میتوان آبگیری نمود . رزین آکریلیک در بافت سیمانی وارد شده و تمام آوندهائی که منجر به تراوش آب میگردند را مسدود مینمایند . نحوه آب بندی استخربا استفاده از مواد عایق کاری استخریکی از اقتصادی ترین روش های آب بندی استخرمی باشد که می توان مرحله رنگ استخررا نیز در آن انجام داد . رنگ استخر حاوی آکریلیک تقریبا مانند رنگ استخری ضد جلبک عمل میکند و به سبب استفاده از آکریلیک در ساختار آن پدیده بروز جلبک زمان طولانی تری را طی میکند . آب بندی استخر توسط رزین آکریلیک و رنگ استخراکریلیک سریع ترین روش عایق بندی استخرمی باشد . در استخر هائی که مساحت بالائی دارند و مبحث زمان در اجرای مرحله آب بندی حائز اهمیت می باشد بهترین روش عایق کاری و رنگ استخرمی باشد . با توجه به پتانسیل فنی رزین آکریلیک اطمینان از کیفیت فیلم نهائی حاصل خواهد گردید . رزین آکریلیک کاملا الاستیک بوده و در شرایط مختلف محیطی با تحمل حرارت و برودت های مختلف و سیکل های متناوب محیطی بسیار مقاوم می باشد
لینک مطلب بالا اینجاست.
دون استفاده از عایق های صوتی صدای موسیقی، صدای حرکت یک اتوبوس، و یا مکالمات یک همسایه در مورد شام شب این صداها از طریق راههایی که همه میدانیم مانند پنجرهها، درها، کفها، دیوارها، و سقفها وارد فضای زندگی و کار ما میشوند. برای کاهش صدا باید در برابر آن مانع ایجاد کنید و یا آن را تعدیل کنید. خبر خوب این است که بسیاری از آپارتمانهای جدید دارای تمهیداتی برای جلوگیری از نفوذ صدا هستند. همانطور که استانداردهایی برای جلوگیری از آتشسوزی در ساختمان وجود دارد استانداردهایی هم برای جلوگیری از نفوذ صدا هست. که مناسبترین آن ها استفاده از عایق های صوتی در دیوار ها ،سقف و کف ساختمان است.
دو راه اصلی برای خلق محیطی ساکت و عایق صدا وجود دارد: اضافهکردن سطوحی که صدا و یا پژواک آن را، پیش از رسیدن امواج آنها به گوشهایمان، به خود جذب میکنند.
برای دیدن تصاویر به لینک زیر مراجعه کنید.
بطورکلی عایقکاری ساختمان را می توان هم از طرف داخل و هم از خارج جدار اجرا نمود.در عایقکاری ساختمان از خارج،دیوارهای ساختمان نیز در حین گرمایش ساختمان گرم می شود. دیوارهای گرم شده ساختمان، اینرسی حرارتی را در ساختمان افزایش می دهد و در زمانهایی که دمای هوای داخل ساختمان کاهش یابد، به محیط داخلی گرما، می بخشد و موجب ثبات دمایی در داخل ساختمان می شود. در این روش که بیشتر مناسب ساختمان های با کاربری دائم و مسکونی می باشد، تغییرات دمای داخل، تاثیر کمتری از تغییرات دمای خارج ساختمان می پذیرد و آسایش حرارتی ساختمان افزایش می یابد.
در روش دوم، عایقکاری از سمت داخل ساختمان انجام می پذیرد و در حین گرمایش ساختمان،جداره های ساختمان گرم نمی شود و اینرسی حرارتی دیوارهای ساختمان بشدت کاهش می یابد. از اینرو شدت تغییرات دمای داخل ساختمان که اصطلاحا با لختی اینرسی ساختمان شناخته می شود، به شدت افزایش می یابد، این نوع عایقکاری بیشتر برای ساختمان های اداری که دمای داخل ساختمان باید بسرعت به دمای مطلوب برسد، مناسب می باشد و بهتر است از ادوات و تجهیزات کنترل دما در داخل ساختمان استفاده شود، تا دمای یکنواخت محیط تامین شود با توجه به مباحث فوق، روش مطلوب برای عایقکاری ساختمان های اداری، از داخل می باشد. با این وجود، یکی از معیارهای اساسی برای انتخاب روش مناسب عایقکاری، وضعیت نمای دیوار از داخل و خارج ساختمان می باشد. از آنجایی که عایقکاری ساختمان همراه با بازسازی نمای ساختمان انجام می پذیرد. عموما عایقکاری در نمایی انجام می شود که وضعیت نما در آن قسمت نامناسب باشد.بعبارت دیگر، اگر مدیریت ساختمان قصد بازسازی نمای خارجی ساختمان را داشته باشد، عایقکاری ضمن بازسازی نما انجام می پذیرد موضوع دیگری که می بایست در انتخاب روش مناسب عایقکاری درنظرگرفت، مباحث اقتصادی پروژه می باشد. بطورکلی هزینه عایقکاری دیوارهای ساختمان، با توجه به هزینه بالاتر نماکاری از خارج ساختمان نسبت به نماکاری از داخل، روش های عایقکاری داخلی ساختمان کم هزینه تر می باشد.